Aanbevelingen van de Commissie De Winter

De digitale “Hulp in de buurt kaart” is ontwikkeld naar aanleiding van de aanbevelingen van de Commissie De Winter. De commissie deed onderzoek naar geweld in de jeugdzorg van 1945 tot 2019. Uit hun rapport blijkt dat veel kinderen die in die periode in jeugdzorginstellingen of pleeggezinnen verbleven, onvoldoende beschermd waren tegen fysiek, psychisch en seksueel geweld.

Een tekort aan een gevarieerd en effectief behandelaanbod

Het verbeteren van het hulpaanbod voor slachtoffers van geweld in de jeugdzorg. Dat was één van de aanbevelingen van de commissie. Ze benadrukte dat er een tekort is aan een gevarieerd en effectief behandelaanbod. Daarom richtte het Trimbos-instituut in 2020 het Centraal Expertise en Informatiepunt Geweld in de Jeugdzorg (CIE) op, met de bijbehorende website geweldinjeugdzorginfo.nl. Op deze website is de “Hulp in de buurt kaart” te vinden, evenals informatie en advies voor lotgenoten, naasten en professionals die te maken hebben (gehad) met geweld in de jeugdzorg.

Hulp in de buurt kaart

De “Hulp in de buurt kaart” is bedoeld voor mensen die hulp zoeken vanwege geweld in de jeugdzorg, maar kan ook worden gebruikt door een bredere groep mensen die op zoek zijn naar traumagerelateerde behandeling. Zo vind je er gegevens over het beschikbare hulpaanbod, de doelgroepen, de verschillende behandelvormen (ambulant, klinisch, deeltijd) en voor wie de behandeling bedoeld is. Kortom: met deze kaart bestaat er nu een waardevol overzicht dat niet eerder beschikbaar was.

Voor het maken van de kaart is in 2021 het gespecialiseerde traumabehandelaanbod in de Specialistische GGZ (SGGZ) geïnventariseerd. Er is een verzoek uitgestuurd naar 143 behandellocaties die gespecialiseerde traumabehandeling aanbieden. Dit omvat zowel gespecialiseerde traumacentra als poliklinieken van algemene GGZ-instellingen, met en zonder opnamemogelijkheden. Ook kinder- en jeugdtraumacentra zijn benaderd. Uiteindelijk hebben 135 locaties (94%) de vragenlijst ingevuld, en deze behandellocaties zijn onderdeel van in totaal 40 instellingen.

Missend of slecht verdeeld trauma-aanbod

Uit de inventarisatie blijkt dat er in het land een divers aanbod is van trauma-behandelingen, maar dat de beschikbare hulp slecht verdeeld is. Het aantal behandelplaatsen per instelling is vaak onbekend of varieert sterk vanwege ernstige tekorten aan (gespecialiseerde) behandelaars.

Vooral mensen met complexe en meervoudige problemen, denk daarbij aan mensen met een visuele handicap, een taalprobleem of mensen met psychosociale problemen, ondervinden moeilijkheden bij het krijgen van hulp. De geraadpleegde instellingen lopen regelmatig tegen situaties aan waarin ze zelf geen geschikte behandeling kunnen bieden. In bepaalde gevallen kunnen ze ook geen doorverwijzing geven of krijgen ze te maken met zeer lange wachttijden.